Almanya Türkiye Arasındaki Miras Paylaşımları

01.11.2016 | EKHH

Alman vatandaşlarının Türkiye’de mirasçı olmaları ya da Türk vatandaşlarının Almanya’da mirasçı olmaları halinde mal paylaşımlarının hangi ülke hukukuna göre yapılacağı hususundaki bilgilendirici yazımızı burada bulabilirsiniz.

Genel Olarak

Almanya ve Türkiye arasında uzun yıllardır süre gelen dostane ilişkiler, göçmen işçi hareketleri ve evlilik gibi nedenler, vatandaşların her iki ülkede de gayrimenkul (ev, daire veya arsa) edinmesini oldukça yaygınlaştırmıştır. Alman vatandaşları, kanuni sınırlamalara uymak kaydıyla Türkiye’de taşınmaz mal edinebildikleri gibi, Türk vatandaşları da Almanya’da taşınmaz mal edinebilmektedirler. En yaygın mülk edinme yöntemi satın alma gibi düşünülse de miras yoluyla kişilere intikal eden mallar azımsanamayacak öneme sahiptir. Burada üzerinde durulması gereken en önemli nokta ise, mirasbırakanın malvarlığına hangi ülke hukukunun uygulanacağı ve miras ile ilgili meselelerde hangi devletin yargı yetkisinin bulunduğudur. Her iki ülke vatandaşlarının da mirastan hak iddia edebilmeleri ve bu yolla mülk edinmeleri için bu soruların cevaplanması elzemdir.

Miras İle İlgili Konsolosluk Anlaşması

Alman vatandaşlarının vefatı halinde Türkiye’de bulunan taşınır veya taşınmaz mallarının (terekelerinin) paylaşılması, mirasçılığın kanıtlanması ve miras ile ilgili her türlü davada hangi ülke hukukunun uygulanacağı hususları Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasında 28 Mayıs 1929 yılında akdedilen Konsolosluk Anlaşması (‘Konsolosluk Anlaşması tr-de-konsolosluk-anlasmasi-tr)nda düzenlenmiştir. Aynı şekilde, Türk vatandaşlarının vefatı halinde Almanya’da bulunan terekeleri hakkındaki her türlü işlem, mirasçılıklarının kanıtlanması ve mirasla ilgili bilumum davalarda hangi ülke hukukunun uygulanacağı ve hangi devletin mahkemelerinin yargılama yetkisinin bulunduğu hususları söz konusu Konsolosluk Anlaşması’nda yer almaktadır. Belirtmek gerekir ki, usulüne uygun olarak yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalar kanun hükmündedir. O halde öncelikle Konsolosluk Anlaşması’na bakmak yerinde olacaktır.

İlgili Konsolosluk Anlaşması’nda, mirasbırakanın terekesine uygulanacak ülke hukukuna ilişkin olarak ikili bir ayrıma gidilmiştir. Buna göre, taşınır mallara (banka hesabı, araba vs.) mirasbırakanın vatandaşı olduğu; taşınmaz mallara (ev, arsa vs.) ise taşınmazın bulunduğu ülke hukuku uygulanacaktır. Her iki ülke miras hukuku da bu konuda benzer hükümler içermektedir. Şöyle ki:

Türk Hukuku Bakımından

Türk Hukuku’na göre miras, ölenin milli hukukuna tabidir ve Türkiye’de bulunan taşınmazlar hakkında Türk Hukuku uygulanmaktadır. İlaveten, mirasın açılması, iktisabı ve taksimi dâhil her türlü işlem terekenin bulunduğu ülke hukukuna göre yapılmaktadır. O halde, Türk Miras Hukuku’nda da mirasbırakanın taşınır veya taşınmaz malları olmasına göre ikili bir ayrıma gidilmiştir.

Türk mirasbırakanın Türkiye’de bulunan taşınır(banka hesapları, araba vs.) veya taşınmaz mallarına (ev, arsa vs.)  Türk Hukuku uygulanacaktır. Bu noktada mirasçıların Türk ya da Alman vatandaşı olmaları fark yaratmamaktadır. Örneğin, bir Alman vatandaşının vefat eden Türk vatandaşına kan bağının olması veya vasiyet ya da miras sözleşmesiyle mirasçı olarak atanması halinde miras ile ilgili paylaşımlar Türk Hukuku’na göre yapılacaktır.

Alman mirasbırakanın Türkiye’de sadece taşınır mallarının bulunması halinde uygulanacak hukuk vefat edenin milli hukuku olan Alman Miras Hukuku’dur. Miras davası Türk mahkemelerinde açılmış olsa bile davada Alman Miras Hukuku’nun uygulanması lazım gelecektir. Şayet Alman mirasbırakanın Türkiye’de sadece taşınmaz malları mevcut ise, bu taşınmazlara Türk Hukuku’nun uygulanması gerekecektir. Alman mirasbırakanın Türkiye’de hem taşınır hem taşınmaz malları olması durumunda ise, taşınır mallar Alman Hukuku, taşınmaz mallar Türk Hukuku’na göre işlem görecektir.

Alman Hukuku Bakımından

Alman Hukuku’nda da durum benzer şekildedir: Türk mirasbırakanın terekesi sadece Almanya’da bulunan taşınır mallardan oluşmakta ise, bu taşınırlara Türk Hukuku uygulanacaktır. Türk mirasbırakanın Almanya’da bulunan taşınmaz mallarına ise taşınmazların bulunduğu ülke hukuku olan Alman Hukuku’nun uygulanması gerekecektir. Alman mirasbırakanın Almanya’da bulunan taşınır veya taşınmaz mallarına Alman Hukuku’nun uygulanacağı ise aşikardır. Bu durumda, vefat eden kişinin mirasçıları Türk vatandaşı olsalar bile haklarını Alman Hukuku’na göre arayacaklardır.

Elbinsel Kanzlei

Almanya ve Türkiye arasındaki miras hukuku meselelerinde her iki ülke hukukunu da bilen, güvenilir bir avukatlık bürosundan destek alınması hak kayıpları yaşanmaması açısından çok önemlidir. Elbinsel Kanzlei Hukuk Bürosu olarak Türk/Alman Miras Hukuku ve Taşınmaz Hukuku ile ilgili konularda müvekkillerimize her türlü dava takibi ve danışmanlık hizmetlerini vermekten memnuniyet duymaktayız. Bu konuda avukatlarımız Katja Habermann ve Buse Kilavuz ile iletişime geçebilirsiniz.